Zakat on gold is either in the form of savings or jewellery is one of the obligatory zakat types. However, due to the fact that gold prices differ among states causing zakat rate on gold jewellery to differ. Even this distinction is not only due to the difference in gold prices, but also in the measurement of the rate of nisab for gold jewellery practiced by some states in Malaysia. There are some states that take into account the value of urf while the rest not in measuring the nisab of gold jewellery. Hence, this paper attempts to analyze the effect of the difference in selected states i.e. Penang, Selangor, Pahang and Melaka. The study found that states that use value of urf in calculating the nisab on gold jewellery will imposed lower rate of zakat, compared to other states that did not use value of urf in their method for calculation. The study also suggests standardization of calculation zakat on gold jewellery charged throughout the state in order to make the collection of zakat on gold jewellery run smoothly and at the same time, can avoid the zakat on gold being paid in a state which is not residing place of residence.

Abstrak

Zakat terhadap emas sama ada dalam bentuk simpanan atau perhiasan merupakan salah satu daripada jenis-jenis zakat yang diwajibkan. Namun disebabkan harga emas yang  lazimnya sedikit berbeza mengikut negeri, kadar zakat terhadap emas perhiasan juga didapati berbeza nilainya. Bahkan perbezaan ini bukan sahaja disebabkan perbezaan harga emas semasa bahkan kaedah pengukuran kadar nisab zakat emas perhiasan yang berbeza diamalkan di sebahagian negeri-negeri di Malaysia. Terdapat negeri yang mengambil kira nilai uruf emas perhiasan dalam menentukan nisab emas perhiasan manakala yang lainnya tidak mengambil kira nilai uruf.  Justeru, kertas ini cuba menganalisis kesan perbezaan pengukuran ini di beberapa negeri terpilih seperti Pulau Pinang, Selangor, Pahang dan Melaka. Kajian mendapati bagi negeri yang mengambil kira nilai uruf dalam pengiraan nisab zakat emas perhiasan, kadar zakat yang dikenakan adalah lebih rendah berbanding negeri yang tidak mengambil kira uruf. Kajian ini juga mencadangkan penyetaraan kiraan zakat emas perhiasan dibuat di seluruh negeri bagi melancarkan kutipan zakat emas perhiasan serta mengelakkan zakat emas perhiasan dibayar di negeri yang bukan tempat pembayar bermastautin

Al-Ghazali. Ihya’ Ulumal-Din. (Beirut: Dar al-Ma’rifah), j. 4, h. 91.

Al-Jizani, Muhammad Ibn Husayn Ibn Hasan. 2010. Ma‘alim Usul al-Fiqh ‘ind Ahl al-Sunnah wa al Jama‘ah. Al-Dammam: Dar Ibn al-Jawzi.

Al-Qardawi, Yusuf. 2001. Taysir al-Fiqh li al-Muslim al-Mu‘asarah fi Daw’i al-Qur’an wa al Sunnah. Jakarta: Pustaka al-Kautsar.

Engku Muhammad Tajuddin Engku Ali, Mahadi Mohammad dan Ahmad Tarmizi Taha. 2015. Panduan Syara’ Tentang Emas. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Hassan Bin Hj.Arshad dan Azura Binti Mohd. Noor. 2014. Zakat: Keharmonian Masyarakat Dan Kemakmuran Negara. Symposium of International Language & Knowledge (SiLK 2014).

Jabatan Wakaf, Zakat dan Haji (JAWHAR). 2008. Manual Pengurusan Pembayaran Zakat.

Levintal, O, Zeira, J. 2009. The Evolution of Paper Money. London, Centre for Economic Policy Research.

Lokmanulhakim Hussain, Dr. Mohamed Fairooz Abdul Khir, Mohd Bahroddin Badri dan Apnizan Abdullah. 2012. Analisis Syariah Terhadap Produk-Produk Pelaburan Emas Di Malaysia. Kertas Kajian ISRA.

Louis Ng. 2009. Public Gold: Kelebihan Pelaburan Emas Fizikal. Prosiding Seminar Penjanaan Ekonomi Melalui Transaksi Wang Dinar (SEDINAR09). Universiti Kebangsaan Malaysia pada (UKM): Fakulti Pengajian Islam.

Maffuza Salleh & Zaini Yusnita Mat Jusoh. 2014. Pemahaman Wanita Islam Terhadap Zakat Emas Perhiasan Di Bandar Seri Putra, Kajang: Satu Tinjauan Awal. Jurnal Pengajian Islam, Akademi Islam Kuis. Bil 7, ISU 1:2014.

Muhsin Nor Paizin. 2014. Zakat Ke Atas Harta Emas: Amalan Dan Pelaksanaan Di Malaysia. Jurnal Pengurusan JAWHAR. Vol.8, No.1, 2014.

Nor Mohd Faisal Bin Md Ariffin. 2015. Penentuan ‘Urf Zakat Emas Perhiasan: Analisis Perbandingan Majlis Agama Islam Selangor Dan Pusat Zakat Melaka. Jabatan Syariah Dan Ekonomi Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya Kuala Lumpur.

Roy W. Janstram. 2007. The Golden Constant – The English and American Experience 1560 2007.

Sanep Bin Ahmad dan Salmy Edawati Binti Yaacob. 2012. Dinar Emas: Sejarah dan Aplikasi Semasa. Selangor: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.

Ummi Farahin Yasin, Noor Naemah Abdul Rahman dan Muhammad Ikhlas Rosele. 2018. Amalan Penentuan Kadar Uruf Pemakaian Emas Perhiasan Di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur Dan Selangor. Labuan e-Journal of Muamalat and Society, Vol. 12, 2018, pp. 89-100.

Yayasan Pembangunan Ekonomi Islam Malaysia (YaPEIM). 2014. Emas Bukan Sekadar Perhiasan. Kuala Lumpur: Yayasan Pembangunan Ekonomi Islam Malaysia (YaPEIM).

http://www.maij.gov.my/?page_id=110

http://www.zakatpahang.my/index.php/zakat/jenis-jenis-zakat/zakat-emas-dan-perak

http://www.zakatpenang.com/zpp/index.php/2013-06-30-10-54-31/jenis-zakat/zakat-emas-perak

https://www.zakatselangor.com.my/info-zakat/zakat-kewajipan-berzakat/jenis-jenis-zakat/zakat-emas-perak/